Leerafdelingen
CuraMare wil haar verantwoordelijkheid nemen om meer mensen te motiveren voor de ouderenzorg. De drie woonzorglocaties: Ebbe en Vloed in Oude-Tonge, Vliedberg in Ouddorp en Bestenwaerd in Dirksland hebben op basis van de ervaring van het Het Van Weel-Bethesda ziekenhuis een leerunit opgezet.
Leerafdeling in de ouderenzorg
Op de leerunit op de drie woonzorglocaties zijn verschillende leerjaren en opleidingen (BBL, BOL-niveau 2 en 3) geclusterd. Door de geclusterde leerafdeling waarbij het mogelijk is dat ouderejaarsleerlingen de jongerejaars begeleiden, kunnen met dezelfde begeleidingscapaciteit meer leerlingen tegelijk begeleid en opgeleid worden.
Van 0 naar 15 studenten
“Het is leuk om te zien dat de werkbegeleiders anders naar het leren kijken dan voorheen. Ze denken na over hoe kan ik iemand helpen leren.”
Uitdagingen
Verzuim
Op deze leerunit is ervoor gekozen om oudere medewerkers met vitaliteitsuren in te zetten als begeleider. Deze uren mag een medewerker buiten de zorg inzetten. Voordeel hiervan is dat zij veel werkervaring met zich meebrengen en deze medewerkers goed kunnen begeleiden. Uitdaging is dat zij dan niet in de zorg inzetbaar zijn.
Controle loslaten
In het begin vonden de medewerkers op de leerunit het spannend om te coachen ‘met de handen op de rug’. Door trainingen gaat dit steeds beter.
Durven fouten te maken
De medewerkers en leerlingen zijn gewend aan een kader, structuur en het altijd goed willen doen. De leerunit is constant in ontwikkeling en gaandeweg kijken ze waar er bijgestuurd kan worden. Het team vindt dat spannend, maar het zorgt ervoor dat je gezamenlijk leert en groeit.
Inwerken
Het is belangrijk dat medewerkers inzien dat de leerlingen net wat meer aandacht nodig hebben bij de introductie om op de leerafdeling te kunnen starten. Leerlingen moeten goed meegenomen worden in de handelingen.
Resultaten
Veilig leerklimaat
CuraMare heeft voor zowel de medewerkers als de leerlingen een veilig leerklimaat gecreëerd waarbij kwetsbaarheid getoond mag worden. Het is niet erg als medewerkers niet direct een antwoord hebben klaarliggen, ze mogen gezamenlijk op onderzoek uitgaan om het antwoord te vinden.
Doordat er nu ervaring is met de ontwikkeling van een leerunit is een blauwdruk voor de organisatie ontstaan die zij ook voor andere locaties kunnen gebruiken.
Clusteren
Door de verschillende niveaus en leerjaren op de leerafdeling te plaatsen kunnen de leerlingen elkaar ondersteunen en begeleiden. Daarbij heeft de werkbegeleider het overzicht welke eerstejaars leerlingen ingewerkt moeten worden.
Welzijn
Omdat er veel leerlingen zijn is ook welzijn betrokken om de workload/begeleiding te verdelen. Bovendien is dit een verbreding voor de leerlingen. Zij leren over welzijn thema’s als ‘kwaliteit van leven’ en 'leefplezier'.
“Durf fouten te maken. We hebben nog niet alle antwoorden voor de perfecte leerafdeling. Samen sturen we bij en dat helpt het team te ontwikkelen en te groeien.”
Lenneke - teamleider opleiden
“Sommige werkbegeleiders hebben mij positief verrast, omdat ze het zelfvertrouwen hebben gekregen dat ze er goed in zijn en het ook leuk vinden om de leerlingen te begeleiden”
Germa - opleidingsfunctionaris
Vervolg
Tijdens het opzetten van de leerunits op de drie woonzorglocaties is nieuwe ervaring en kennis opgedaan. Er wordt met de locaties geëvalueerd wat er wel en niet werkt op de leerunit en er wordt gekeken hoe ze de begeleiding van de studenten verder kunnen optimaliseren voor een nog beter leerrendement. Hiervoor wordt een plan opgezet voor verdere doorontwikkelingen. CuraMare onderzoekt of er een leerafdeling op de vierde locatie Nieuw Rijsenburgh in Sommelsdijk kan worden opgezet.
“Goed voorbeeld, doet volgen.”
“Het zoeken van 'het perfecte' plaatje van een leerunit: 'Een roos kan nooit een zonnebloem zijn en een zonnebloem kan nooit een roos zijn. Alle bloemen zijn mooi en uniek op hun eigen manier.'”
Germa - opleidingsfunctionaris
Omdat er te weinig zorgprofessionals beschikbaar zijn binnen de acute zorg, heeft het Erasmus Medisch Centrum leerafdelingen, "werkplekleren”, voor de studenten Bachelor Medisch Hulpverlener (BMH) opgestart op de afdelingen Acuut Kort Verblijf, de Holding en de Recovery. Op de leerafdeling nemen BMH studenten een aantal taken over die passend zijn bij de BMH-opleiding.
Om een kwalitatief goede stage te kunnen bieden is het EMC gestart met het inrichten van het werkplekleren met een passende leerroute. In samenwerking met de Hogeschool Rotterdam worden er onderwijsmiddagen georganiseerd, waarbij scenario training wordt gegeven in het praktijklokaal of de nieuwe Virtual Reality Emerce room.
Werkplekleren voor BMH studenten
Van 3 naar 4 studenten
“Door werkplekleren worden BMH studenten steeds zelfstandiger en koppelen hun handelingen goed terug aan de gediplomeerde verpleegkundige”
Natasja Kalkman - adviseur onderwijs
Uitdagingen
Visie ontwikkeling
Het scherpstellen van de visie voor de leerafdeling kostte meer tijd dan gedacht was. Hierdoor werd het een uitdaging om op korte termijn de zorgprofessionals zo goed mogelijk te informeren en mee te nemen in de implementatie.
Passend takenpakket
BMH studenten hebben bij de start van de stage veel theoretische kennis maar weinig praktijkervaring. Bovendien zijn BMH studenten niet bevoegd voor bepaalde handelingen. Het is dan ook een uitdaging studenten de juiste dingen te laten doen die passen bij de competenties en opleiding van de student.
Begeleiding
De begeleidingsvaardigheden van gediplomeerd verpleegkundigen passen niet naadloos op de begeleidingsbehoefte van BMH studenten. Bewustwording en flexibiliteit helpen hierbij.
Resultaten
Imago verbetering
De vooroordelen over BMH studenten zijn aan de kant geschoven op de afdeling en de zorgprofessionals doen er alles aan om de BMH-er zo goed mogelijk te positioneren en te ondersteunen.
Betere aansluiting onderwijs
Er worden twee wekelijkse scholingsmiddagen voor studenten én medewerkers georganiseerd. De deelnemers zijn enthousiast, gemotiveerd en zijn goed voorbereid op de lessen.
Werkplekleren met passende leerroute
Ook voor andere functies kan deze manier van opleiden en begeleiden worden ingezet: de interprofessionele aanpak.
“We richten ons nu op ‘begeleiden met je handen op je rug’: meer coachend en gericht op samenwerking tussen de studenten”
Natasja Kalkman - adviseur onderwijs
Lees meer over de opstart van het initiatief in het interview van mei 2021
Vervolg
De ambitie is om meer studenten van verschillende opleidingen samen te laten werken bij een patiënt aan het bed. De begeleiding gebeurt hierbij meer coachend, gericht op de samenwerking tussen de studenten, oftewel: begeleiding met de handen op de rug. Om dat te bereiken is goede voorbereiding nodig. Daarom wil het Erasmus MC eerst ervoor zorgen dat de werknemers van de leerafdeling goed geïnformeerd en meegenomen worden in het proces. Daarnaast is het belangrijk dat de BMH studenten het EMC beter leren kennen en de BMH student goed bekend is met de stageplek.
“Met de leerunit kunnen we de begeleiding anders vormgeven waardoor we meer studenten kunnen opleiden”
Amando Heesterman - organisatieadviseur