‘Groei werknemersbanen in zorg en welzijn bovengemiddeld’ constateerde het CBS onlangs. Inmiddels is in Nederland 1 op de 6 banen er één in de zorg. In slechts een paar jaar is de ruime arbeidsmarkt omgeslagen naar een zeer krappe arbeidsmarkt. Werkgevers concurreren met elkaar om medewerkers. Meer opleidingsplaatsen en intensieve wervingscampagnes worden vaak als oplossing gezien. Op termijn is dat echter niet genoeg.

Door een toenemende zorgvraag en een vergrijzende beroepsbevolking is de verwachting dat er vanaf 2022 een tekort van meer dan 100.000 zorgmedewerkers is. Nog meer opleiden is nauwelijks mogelijk. Door ontgroening zijn er te weinig jongeren die kiezen voor een zorgopleiding. Bovendien ontbreekt het aan capaciteit om leerlingen in de praktijk te begeleiden. Natuurlijk moet de instroom van nieuwe medewerkers op hoog niveau blijven. De huidige en toekomstige personele schaarste vereist echter vooral behoud van medewerkers. Want te veel medewerkers verlaten de sector of kiezen ervoor om het dienstverband te ruilen voor een zzp-constructie.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat goed leiderschap cruciaal is voor het behoud van medewerkers. Maar wat is goed leiderschap? Medewerkers vinden het belangrijk dat een leidinggevende luistert, begrip heeft, weet wat er speelt en op persoonlijk niveau contact heeft. Een goede leidinggevende werkt hard aan behoud van medewerkers en durft persoonlijke afspraken met hen te maken. In de hr-wereld noemen we dit

I-deals, een begrip dat begin deze eeuw werd geïntroduceerd door de Amerikaanse hoogleraar Denise Rousseau. Het resultaat is dat medewerkers een beter evenwicht tussen werk en privé ervaren én dat zij tevredener zijn over hun werk.

De oplossing voor de krapte op de arbeidsmarkt kent veel facetten. In ieder geval is het blijven werken aan een positief imago van de sector van belang zodat de instroom van nieuwe medewerkers maximaal blijft. Maar minstens zo belangrijk is dat we ervoor zorgen dat onze huidige medewerkers blijven werken in de sector. Leiderschap waarin persoonlijke aandacht centraal staat, is hierbij de sleutel voor succes.

Jan Jaap Ensing

Directeur HR, Erasmus MC